TSS (Total Suspended Solids)
TSS چیست ؟
TSSمخفف Total Suspended Solid به معنی مجموع مواد جامد معلق در آب، در واقع وزن خشک ذرات به دام افتاده توسط یک فیلتر تصفیه آب است. این یک پارامتر کیفیت آب است که به عنوان مثال برای ارزیابی کیفیت پساب در یک تصفیه خانه فاضلاب مورد استفاده قرار گرفته است. شاخص TSS به عنوان یک آلاینده معمولی در قانون آب تصفیه شده در اکثر کشورهای دنیا ذکر شده است. حال که به سوال tss چیست، پاسخ دادیم در ادامه به بررسی فرمول محاسبه tss و استاندارهای tss پرداخته ایم.
مقاله سختی آب چیست را در آسالب بخوانید.
فرمول محاسبه TSS
TSS را در یک نمونه آب یا فاضلاب، از طریق ریختن یک حجم دقیق آب که قبلا اندازه گیری شده است، محاسبه میکنند. به طور معمول یک لیتر آب برای تعیین TSS وزن میشود. اما اگر تراکم ذرات آب بالا باشد، مقدار کمتر و اگر آب بسیار تمیز بود، به اندازه دو یا سه لیتر وزن می گردد.
سپس این حجم دقیق آب از طریق یک فیلتر تصفیه آب که از قبل وزن شده است و اندازه منافذ آن هم مشخص میباشد، عبور داده می شود. پس از آن فیلتر آب را خشک می کنند تا تمام آب آن تبخیر شود و در انتها فیلتر تصفیه آب را دوباره وزن می کنند.
فیلترهای تصفیه آب برای اندازه گیری TSS ، به طور معمول از الیاف شیشه ای تشکیل و ساخته شده اند. میزان افزایش وزن خشک فیلتر، همان وزن اندازه گیری شده از ذرات موجود در نمونه آب است. با توجه به میزان آبی که وزن شده بود، و از طریق فرمول میتوان مقدار TSS را محاسبه کرد که به صورت میلی گرم در لیتر و یا (ppm) بیان میشود.
TSS میزان مواد غیر حل شده در آب را اندازه میگیرد (مواد معلق) اما اگر آب حاوی مقدار قابل ملاحظه ای از مواد حل شده باشد (مانند زمانی که آب دریا را اندازه میگیرید) ، میزان مواد حل شده، به وزن فیلتر تصفیه آب که خشک شده، اضافه خواهد شد و در واقع با TSS جمع می شود. بنابراین لازم است که فیلتر تصفیه آب و نمونه را بعد از فیلتر کردن و قبل از خشک کردن آن با آب مقطر شست.
عدم انجام این مرحله، یک اشتباه نسبتا شایع حتی توسط تکنسین های با تجربه آزمایشگاه که با نمونه های آب دریا کار می کنند است، و به طور کامل باعث بروز خطا در محاسبه TSS می شود. زیرا وزن نمک باقی مانده بر روی فیلتر تصفیه آب در طول خشک شدن را نیز به مقدار TSS اضافه می کند، در حالیکه به راحتی می توان آن را با آب مقطر شست و جدا نمود.
اگرچه سنجش کدورت آب نیز مانند سنجش TSS ، برای اندازه گیری کیفیت آب مورد استفاده قرار می گیرد اما TSS برای بررسی کیفیت آب مفیدتر است، چرا که TSS وزن واقعی از مواد ذرات موجود در نمونه را بدست می آورد. در شرایط نظارت دائم بر کیفیت آب، یک سری از اندازه گیری های فشرده TSS همراه با اندازه گیری کدورت که نسبتا سریع و آسان است انجام می شود، که داشتن میزان TSS و کدورت باهم می تواند تحلیل بهتری از نتایج ارائه دهد.
هنگامی که هر دو مورد به طور متناوب اندازه گیری شود، از طریق ارتباط بین TSS و کدورت می توان میزان TSS را از روی مقادیر کدورت آب تخمین زد، که این مساله هم در زمان و هم در هزینه ها صرفه جویی می کند.
از آنجا که خواندن کدورت آب تا حدودی وابسته به اندازه ذرات، شکل و رنگ است، این روش نیاز به محاسبه یک معادله همبستگی برای هر محل دارد. علاوه بر این، موقعیت یا شرایطی که تمایل به تعلیق ذرات بزرگتر از طریق حرکت آب دارد، می تواند مقادیر بالاتری از TSSرا تولید کند. به عنوان مثال افزایش TSS برای آبهای رودخانه که در جریان هستند و یا آب دریا که دارای موج است، همواره بیشتر از حالت طبیعی آب راکد است و بنابراین میزان TSS برای این نوع ابها ممکن است لزوما به معنای افزایش متناظر کدورت نباشد.
دلیل این است که افزایش اندازه ذرات خاص ( ذرات بزرگتر از گل و لای) بر اساس یک اندازه گیری کدورت قابل اندازه گیری نیست، اما کمک قابل ملاحظه به تخمین اندازه TSS می کند.
TSS معمولا توسط آشغالگیر دانه درشت و دانه ریز و یا فیلترها به دام می افتند. در پساب بیمارستانی و کشتارگاه ها معمولا TSS بالایی دارند، در اکثر بیمارستان های موجود در ایران بعلت نداشتن آشغالگیر مناسب مواد جامد معلق درشتی مانند: سرنگ، دستکش، باند و... وارد حوضچه های هوادهی شده و راندمان تصفیه را پایین می آورد و فاضلاب کشتارگاه ها هم بدلیل نداشتن آشغالگیر مناسب و فیلترهای نامناسب برای سیستم مواد جامد معلقی بسیاری وارد سیستم می شود. این مواد در اکثر اوقات باعث انسداد در لوله ها و خرابی وسایل مکانیکی می شوند، در نتیجه باید مانع ورود این مواد به داخل سیستم شویم.امروزه برای جلوگیری از ورود این مواد آشغالگیرهایی با اندازه و شکل های مختلف طراحی و تولید می شود.
برای مشاهده تفسیر نتایج آزمایش شیمیایی آب در آسالب کلیک کنید.
مشکلات TSS بالا در تصفیه خانه ها
TSS را بر حسب میلی گرم در لیتر mg/L محاسبه می کنند:
۱۰۰۰۰۰۰* میزان محلول استفاده شده به میلی لیتر / (وزن خالص فیلتر خشک به گرم w1 - وزن خشک ذرات باقی مانده همراه با وزن فیلتر به گرم w 2 )
مقاله مرتبط : کنترل کیفیت آب شرب
استاندارد TSS
استاندارد TSS در تخلیه به آبهای سطحی و استفاده برای آبیاری متفاوت است. در تخلیه به آب های سطحی40 (لحظه ای 60) و استفاده برای آبیاری 100 می باشد.
تاریخ انتشار:7 دیماه 1399