بررسی کیفیت آب مورد استفاده در دستگاه همودیالیز

بررسی شاخص های شیمیایی و میکروبی آب مورد استفاده در دستگاه همودیالیز:

استاندارد ISO-23500 تحت عنوان تهیه و مدیریت کیفیت سیالات جهت استفاده برای دستگاه همودیالیز بوده که در بخش 2 این استاندارد که به منظور آشنایی هر چه بیشتر سازندگان ،تامین کنندگان سیستم های تصفیه آب با استاندارد های آب مورد مصرف در دستگاه همودیالیز تدوین گردیده به بررسی و اهمیت کیفیت آب مورد استفاده در این دستگاه میپردازد .

در واقع این استاندارد برای تمام سیستم های تصفیه آب آشامیدنی که در جهت استفاده برای دستگاه های همودیالیز و درمان های مرتبط استفاده میشود قابل استناد است از جمله :

1) تهیه کنسانتره از پودر یا ماتریکس های غلیظ جهت استفاده در دستگاه ها و تجهیزات همودیالیز

2) تهیه مایعاتی که میتواند جایگیزین مایع همودیالیز شود .

3) بررسی مایعات دیالیزی که در موارد خاص ،مجاز به چندین بار استفاده در دستگاه هستند .

بر مبنای این استاندارد آبی که جهت استفاده در دستگاه همودیالیز استفاده میشود نباید حاوی
آلاینده های شیمیایی و میکروبی ذکر شده بوده و دستگاههای تصفیه آب مورد استفاده باید کیفیت آب لازم بر مبنای این استاندارد را تامین نماید.

جداول استاندارد بررسی مشخصات شیمیایی و میکروبی آب دستگاه همودیالیزاستخراج شده بر مبنای دو استاندارد ISO-23500(1,2,3-219) و AAMI RD52:2004 (R2010) می باشد .

ISO-23500: Preparation and quality management of fluids

for haemodialysis and related therapies

AAMI: Dialysate for Hemodialysis

The Association for the Advancement of Medical Instrumentation

• همودیالیز:

همودیالیز فرایندی است برای بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه جهت تصحیح عدم تعادل آب و الکترولیت‌ها و مواد شیمیایی خون که در آن سموم تجمع یافته در خون بیمار از طریق غشاهای نیمه تراوا از جنس سلولز تصفیه شده و همراه با آب دفع می شود. با توجه به تماس مستقیم مایع دیالیز با خون بیمار، توجه به کیفیت آب مورد استفاده در دستگاه‌های دیالیز حائز اهمیت است. آب شبکه توزیع شهر اگرچه از نظر کیفیت مطابق با استانداردهای آب شرب است، ولی به دلیل دارا بودن بعضی عناصر بدون تصفیه‌ی تکمیلی جهت فرایند دیالیز مناسب نیست و می‌تواند خطرات زیادی برای چنین بیمارانی به همراه داشته باشد؛ به همین دلیل برای استفاده از چنین آب‌هایی در مراکز دیالیز باید آنها را مجدداً مورد تصفیه‌ی تکمیلی قرار داد.

• حداکثر مجاز ترکیبات شیمیایی سمی و کمیاب در آب مورد استفاده در دستگاه دیالیز

Table 1: Maximum allowable chemical contaminant levels in water used to prepare dialysate and concentrates from powder at a dialysis facility and to reprocess dialyzers for multiple uses

(Reproduced from ANSI/AAMI RD62:2001)

• حداکثر مجاز ترکیبات میکروبی شاملTVC (شمارش کلی باکتری ها ) و اندوتوکسین در آب همودیالیز

در سیستم های همودیالیز ، باکتری های گرم منفی موجود در آب آلوده کننده بوده و لذا اکثر روشهای گندزدایی معطوف این گروه از باکتریها می باشد .ترکیب شدن آب حاوی باکتریهای گرم منفی با مایع دیالیز می تواند باعث تکثیر سریعتر این میکروبها شود بنابراین کنترل و بررسی میزان غلظت اندوتوکسین تولید شده توسط این باکتری ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

آلودگی های میکروبی آب خروجی از سیستم تصفیه ، شبکه توزیع و ذخیره آب باید منطبق بر این استاندارد بوده و رعایت الزامات این جدول در تمامی مراحل ذکر شده الزامی است .

• Table 2: Maximum allowable levels for total viable microbial count (TVC) and endotoxins in dialysis water

• لازم به ذکر است که  action level غلظتی از ترکیبات آلاینده است که در آن غلظت باید اقداماتی جهت متوقف نمودن روند صعودی سطوح غیر قابل قبول در آن کنترل گردد.

• کربن آلی و آفت کش ها :

وجود ترکیبات آلی و ترکیبات آروماتیک چند حلقه ای و آفت کش ها مانند سایر موارد باقیمانده دارویی در بیماران دیالیزی در طولانی مدت میتواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد اما با توجه به اینکه شواهدی مبنی بر وجود گسترده این ترکیبات در آب اشامیدنی یافت نشده و علاوه بر آن اندازه گیری آنها معمولا دشوار و هزینه بر است ، محدودیتی برای این ترکیبات در نظر نگرفته شده است .